Senin, 26 Agustus 2024

I CUPAK TEKEN I GERANTANG CERITA RAKYAT BALI

 


Ada katuturang satua, I Cupak teken I Grantang.Menyama ajaka dadua. ICupak ane kelihan,I Grantang ane cerikan.Goba lan parilaksanan kaka adi punika doh pesan
matiosan. I Cupak gobane bocok, kumis jempe,
kales, brenges, lan bok barak keke alah duk.
Basang gede madaar kereng pesan. Nanging joh
bina ajaka adine I Grantang. I Grantang
pengadegne lanjar, goba alep bagus, asing-asing
anake ngantenang makejang ngedotang.
Kemikane manis tur anteng magarapan.
Kacarita sedek dina anu, i Cupak ajak I Grantang
matekap di carike, I Grantang matekap nututin
sampi, nanging i Cupak satate maplalianan dogen
gaene. Tusing pesan I Cupak ngrunguang adine
magae. Disubane I Grantang suud matekap mara
I Cupak teka uli maplalianan. Yadiastun keto bikas
beline masih luung penampene I Grantang. I
Grantang ngomong munyine alus tur nyunyur
manis.
“Kemu beli malunan mulih tiang lakar manjus
abedik. “I cupak masaut gangsar,”Lamun keto
kola lakar malunan mulih, adi. I Cupak laut
majalan mulih. Disubane joh liwat uli sig I
Grantange manjus, ditu lantas I Cupak makipu di
endute kanti awakne uyak endut. Disubane keto,
I Cupak nutugang majalan ngamulihan saha
jlempah jlempoh.
Kacarita ane jani i Cupak suba neked diwangan
umahe, ditu laut I Cupak gelur-gelur ngeling.
Meme bapane tengkejut ningehin eling panakne
tur nyagjag laut nakonin,”Cening-cening bagus
Wayan Cupak anake buka cening ngudiang cening
padidi mulih buine blolotan, men adin ceninge I
Made Grantang dija?” Disubane keto petakon
reramane, laut masaut i Cupak sambilange
ngeling. “Kene ento bapa lan meme Kola anak uli
semengan metekap dicarike I Grantang anak
meplalianan melali dogen uli semengan, buine ia
ento ngenemin anak luh-luh dogen gaene”. Mara
monto pesadune I Cupak bapane suba brangti
teken I Grantang. Suud keto laut bapane
ngrumrum I Cupak. “Nah, mendep dewa mendep,
buin ajahan lamun teka I Grantang lakar tigtig
bapa, lakar tundung bapa uli jumah. “Lega pesan
kenehne I Cupak ningeh bapane pedih teken I
Grantang. Apang tusing ketara dayane jele, I
Cupak pesu ngaba siap lakar mabongbong.
Ane jani kacaritayang I Grantang suba
ngamulihang uli carik genah ipun magarapan. I
Grantang majalan jlempah jlempoh kabatek baan
kenyelne kaliwat. Tan kacaritayang malih
kawentenang ipun ring margi, kancit sampun
neked jumahne. Duk punika sahasa bapane teka
nyag jag nyambak tur nigtig. Bapane ngomong
bangras. Makaad cai makaad Grantang, nirguna
bapa ngelah panak buka cai. Goba melah, solah
jele, tur tuara demen nyemak gae, men nyak
adung goba ajaka bikase? Dija cai maan ajah-
ajahan keto? ” I Grantang ngeling sigsigan
merasa teken dewek kena pisuna. Ngomong laut
I Grantang, sakewala raosne pegat-pegat duaning
sambilange ngeling. “Nah, Bapa yan suba keto
keneh bapane, nundung anake buka tiang….uli
jumah, tiang nerima pesan tresnan bapane ento.
Dumadak-dumadik sepatilar tiang uli jumah bagia
idup bapa miwah belin tiange I Cupak. Amonto I
Grantang ngomong teken bapane laut majalan
makaad uli jumah. Lampah laku pajalane I
Grantang tur jlempah-jlempoh pejalane kabatek
baan naanang basang seduk. Sakit saja kenehne I
Grantang ningeh munyin bapane abuka keto.
Disubane joh I Grantang liwat, teka lantas I
Cupak turnakonang adine I Grantang. “Meme…
Bapa…adin kolane dija? ” Mesaut laut bapane,
“Adin I Dewane suba tigtig bapa tur suba
tundung bapa uli jumah. Jani apang tawange
rasan mayusne ento.” Mara keto pasaut bapane I
Cupak ngeling gelur-gelur tur mamunyi :
“Ngudiang ketang bapa adin kolane. Dadi tundung
bapa adin kolane, dija jani alih kola adin kolane …
anak kola …anak … anak kola ane mayus magae,
ngudiang adin kolane tundung bapa?” Ningeh
munyin I Cupake keto dadi engsek memen
bapane, merasa teken dewek pelih. “Jani kola
lakar ngalih adin kolane, lakar abang kola
takilan!” Masepan-sepan memene ngaenang I
Cupak takilan.
Kacarita jani I Cupak ninggal umah ngalain memen
bapane lakar ngruruh I Grantang. Gelur gelur I
Cupak ngaukin adine Adi….adi….adi..Grantang …
ene kola teka ngaba takilan ..Adi!” Cutetin satua,
bakat bane ngetut adine, tepukina ditengah alase.
Ditu lantas I Cupak ngidih pelih teken adine. Adi
jalan mulih adi, ampurayang Beli adi, jalan adi
mulih!” I Grantang mesaut alot, “kema suba Beli
mulih padidi, depang tiang dini naenang sakit ati,
diastun tampin tiang mati.Apa puaran tiange idup
tusing demenin rerama. “Disubane buka keto
pasaut adine laut nyawis nimbal natakin panes
tis, suka duka ajak dadua. Jalan mareren malu
adi, kola kenyel pesan nugtug adi uli jumah. Ene
kola ngaba takilan, jalan gagah ajak dadua. “I
Cupak lantas nunden adine ngalih yeh, “Kema adi
ngalih yeh, kola nongosin takilane dini. “Nyrucut I
Grantang ngalih yeh. Disubane I Grantang liwat
joh, pesu dayane I Cupak lakar nelahang isin
takilane. Sepan-sepan I Cupak ngagah takilane tur
daara telahanga. Sesubane telah, kulit takilane
besbesa tur kacakanga di tanahe. Nepukin unduke
ento lantas I Cupak dundune teken I Grantang. I
Cupak mani-mani kapupungan. “Aduh adi apa
mesbes takilane ne? Bes makelo Adi ngalih yeh
kanti takilane bakat kalain pules. Nah ne enu lad-
ladne jalan gagah ajak dadua.”Disubane ada
raosne I Cupak buka keto laut masaut I
Grantang, “Nah daar suba beh, tiang tusing
merasa seduk” I Cupak medaar padidiana, ngesop
nasi nginem yeh, celekutang nitig tangkah, suud
madaar I Cupak taagtaag nyiriang basang betek.
Disubane I Cupak ajaka I Grantang maan mareren
laut ngalanturang pejalane. Kacarita ane jani I
Cupak lan I Grantang neked di Bencingah Puri
Kediri. Di desane ento suung manginung, tusing
ada anak majlawatang. Pejalane I Cupak ngetor
kabatek baan jejehne, jani suba neked kone ia di
jaba puri Kedirine, ditu I Cupak nepukin peken. Di
pekene masih suung manginung tuah ada dagang
nasi adiri buina mengkeb madagang. Ngatonang
unduke buka keto, ditu laut I Grantang metakon
teken dagange ento, “Nawegang jero dagang
nasi, titiang matur pitaken, napi wastan jagate
puniki, napi sane mawinan jagat druwene sepi. I
Dagang nasi masaut, Jero, jero anak lanang
sareng kalih jagate puniki mawasta jagat Kediri.
Jagat puniki katiben bencana. Putran Ida Sang
Prabu kapandung olih I Benaru. Ida Sang Prabu
ngamedalang wecana, sapasiraja sane
mrasidayang ngrebut putran gelahe tur
mademang I Benaru jagi kaadegang agung ring
jagate puniki. Wantah putrin Ida sane kaparabiang
ring sang sane prasida mademang I Benaru. I
Cupak masaut elah, “ah raja belog kalahang
Benaru. Kola anak suba bisa nampah Benaru. Eh
dagang, kema orahang teken rajabe dini. Bantes
Benaru aukud elah baan kola ngitungang”. I
Grantang megat munyin beline, “Eda Beli baas
sumbar ngomong, awak tusing nawang matan
Benaru. Patilesang raga beline digumin anak.
“Sakewala I Cupak bengkung ngelawan tur tuara
ngugu munyin adine. “Adi baas setata, adi mula
getap. Kalingke nampak ngadeg gumi, baanga
ngidih nasi dogen beli nyak ngematiang I Benaru.
“I Grantang nglanturang munyine teken jero
dagang nasi. “Inggih jero dagang nasi durusang
uningan marika ring Ida Sang Prabu. Titiang jagi
ngaturang ayah, ngemademang ipun I Benaru.
“Duaning asapunika wenten pabesene I Grantang,
laut I dagang nasi gagesonan nangkil ka puri.
Nganteg ring puri I Dagang nasi matur, “Inggih
Ratu Sang Prabhu sasuhunan titiang, puniki
wenten tamiu sareng kalih misadia jagi
ngemademang I Benaru. Riwawu asapunika atur I
Dagang nasi, premangkin ledang pisan pikayun
Ida Sang Prabhu. Raris Ida Sang Prabhu ngandika,
” Ih memen cening, yen mula saja buka atur men
ceninge, lautang kema tunden ia tangkil ka puri
apang tawang gelah!” Sesampune wenten renteh
wacanan Ida Sang Prabhu,’I Dagang nasi jek
ngenggalang ngalih I Cupak teken I Grantang.






Nganteg di peken dapetange I Cupak masehin
lima mara suud madaar. I Grantang kimud
kenehne nepukin beline setata ngaba basang
layah. I Grantang laut ngomong. “Nawegang jero
dagang belin tiange iwang ngambil ajengan,
mangda ledang jero ngampurayang santukan
titiang nenten makta jinah. “I Cupak masaut,
“Saja kola nyemak nasi, ampura kola, tusing sida
baan kola naanang basang layah. “I Dagang nasi
anggen kenehne ningeh munyine I Grantang.
Munyin I Cupake tan kalinguang. I dagang nasi
laut nekedang pangandikan Ida Sang Prabhu,
apang tangkil ajaka dadua. Sesampune katerima
pabesene punika olih I Dagang nasi. Teked di puri
hut panjake pati kaplug melaib, kadene I Benaru.
Kacrita sane mangkin I Cupak lan I Grantang
sampun tangkil ring ajeng Ida Sang Prabhu raris
Ida Sang Prabhu ngandika, “Eh cai ajak dadua cai
uli dija, nyen adan caine?” I Grantang matur
dabdab alon,”Nawegang titiang Ratu Sang Prabhu,
titiang puniki wantah jadma nista saking jagat
Gobangwesi. Munggwing wastan titiang wantah I
Grantang, niki belin titiange mewasta I Cupak.
Titiang jagi matetegar nyarengin sewayambarane
puniki ngamademang ipun satrun palungguh I
Ratu I Benaru. Konden suud aturne I Grantang
saget sampun kasampuak olih I Cupak, tur
ngomong kene, “Kola seduk, kola lakar ngidih
nasi abetekan. Basang kolane layah. Suud keto I
Cupak ajak I Grantang mapamit. Ida Sang Prabhu
mapaica cincin mas masoca mirah teken
pajenengan puri Kediri. Ento pinaka cirin I
Grantang dados utusan.
Gelisang carita I Cupak kebedak-bedak, lantas
nepukin telaga linggah tur bek misi yeh. Ditu
lantas I Cupak morahang teken adine. “Adi…adi
Grantang mareren malu, kola kenyel tur bedak
pesan, kola lakar ngalih yeh ditu di telagane.
“Kasautin laut pamunyin Beline teken I Grantang,
“Eda beli ditu ngalih yeh, ento anak yeh encehne
I Benaru tusing dadi inem, beli, “Ningeh munyin
adine keto I Cupak makesiab ngatabtab muane
putih lemlem. I Grantang nutugang majalan. I
Cupak buin nepukin gegumuk maririgan. Ditu buin
I Cupak matakon teken adine, “Nyen ane ngae
gunung gunungan dini adi?” sambilange maklemir
I Grantang nyaurin petakon beline. “Ene tusing ja
gunung-gunungan beli, ene mula tuah taine I
Benaru beli. I Cupak makraik baan takutne. “Aduh
mati jani beli adi, yan mone geden taine, lamun
apa ja gedene I Benaru, adi?. Jalan suba mulih
adi. I Grantang nguncangang majalan ngungsi
Guane I Benaru. I Cupak bejag bejug nutug I
Grantang.
Kacaritayang sane mangkin I Cupak ajaka I
Grantang suba teked di sisin goane I Benaru.
Umah I Benaru ditengah goane. I Cupak laut
ngomong ” Adi …. kola tusing bani tuun adi, adi
dogen suba masiat ngelawan I Benaru. Kola
ngantiang dini. Kewala ngidih olas kola teken adi,
tegul kola dini adi! ” Bincuh I Grantang ngalih tali
anggona negul I Cupak. Disubane suud I Grantang
negul beline, I Grantang laut matinget teken
beline, “Ene tingalin tumbake buin ajahan beli,
yan bah kangin tumbake ento pinaka cirin tiange
menang di pasiatan. Sakewala yan bah kelod
tumbake, ento pinaka cihna tiang kalah. “Suud
matinget, teken beline, I Grantang laut tuun ka
goane. Teked di tengah goane dapetange I
Benaru nagih melagandang Raden Dewi. I Benaru
matolihang tur matbat I Grantang. ” “Eh iba
manusa cenik, wanen iba teka mai, Yan iba
mabudi idup matulak iba mulih ! ” Disubane keto
ada munyine I Benaru, laut I Grantang masaut
wiring, “Apa..apa..orahang iba Benaru? Kai teka
mai mula nyadia lakar ngalahan iba, tur kai lakar
mendak Raden Dewi putran Ida Sang Prabhu. Kai
lakar ngiring Ida ka Puri. ” I Benaru lantas ngelur
brangti laut ngamuk. Ditu I Grantang mayuda
ngajak I Benaru. Sangkaning kepradnyanan I
Grantang mayuda, dadosne I Grantang polih
galah nebek basangne I Benaru nganti betel
antuk keris pajenengan purine. I Benaru ngelur
kesakitan basangne embud mebrarakan.
Kacrita ane jani, I Cupak baduuran ningeh I
Benaru ngelur. I Cupak pesu enceh, tur
tategulane telah tastas. Ditu lantas I Cupak inget
teken patingetne I Grantang. Ningalin lantas
tumbake ento suba bah kangin. Mara I Cupak
masrieng kenehne liang. I Cupak laut ngomong, ”
Adi…adi Grantang antos kola Adi. Yan kola tusing
maan metanding ngajak I Benaru jengah kola,
Adi. ” I Grantang laut ngomong uli tengah goane
teken I Cupak. “Beli tegarang entungan tali bune
ka goane! “Disubane ada raos adine buka keto
laut I Cupak ngentungan taline ento. Ditu lantas I
Grantang ngelanting ditaline apan ngidang
menek. I Grantang sambilange ngamban Raden
Dewi. Disubane I Grantang lan Raden Dewi
nengok uli ungas goane, gegeson pesan I Cupak
nyaup Raden Dewi tur sahasa megat tali ane
glantingine baan I Grantang. Duaning tali bune
kapegatang, ditu lantas I Grantang ulung ngeluluk
ditengah goane. Semaliha Ida Raden Dewi
kasirepang olih I Cupak di batan kayune satonden
megat tali bune ento.
Kacaritayang sane mangkin, I Cupak ngiring Ida
Raden Dewi nuju Puri Agung. Tan kacaritayang
kawentenang Ida kairing baan I Cupak ring margi,
kancit sampun rauh Ida ring Puri. Ida Sang
Prabhu ledang kayune tan siti, digelis raris nyaup
Raden Dewi. Ida Sang Prabhu raris matemuang
Ida Raden Dewi teken I Cupak sawireh I Benaru
suba mati. I Cupak matur ring Ida Sang Prabhu, I
Grantang sampun padem, kapademang oleh I
Benaru. I Cupak mangkin kaadegang Agung ring
Puri.
Kacaritayang sane mangkin I Cupak sampun
madeg Agung ring Puri. Makejang panjake keweh,
duaning sasukat risapa madeg I Cupak sadina-
dina panjaka makarya guling.
Sane mangkin iring menengang abosbos cerita
sapamadeg I Cupak, iring sane mangkin
caritayang kawentenang I Grantang ring tengah
goane. I Grantang grapa-grepe bangun nyelsel
padewekan. “Raturatu Bhatara nguda kene lacur
titiange manumadi?” Kasuen-suen dados metu
rincikan naya upanaya I Grantang bakal nganggon
tulang I Benarune menek. I Grantang ngragas tur
makekeh pesan menek. Sakewanten sangkanin
sih Ida SangHyang Parama Kawi I Grantang
nyidayang ngamenekang. I Grantang jadi suba
neked di baduuran. I Grantang lantas nugtugang
pejalane nuju je puri. Gelisang carita I Grantang
suba neked di puri. Ditu lantas I Grantang
ngomong teken panyeroan I Cupake, “Jero
tulung titiang, titiang jagi tangkil matur ring Ida
Sang Prabhu. “Malaib panyroane ka puri
nguningayang unduke punika teken Raden Cupak.
I Cupak inget teken adine ane enu digoane. Ditu
lantas I Cupak ngelur nunden panjake ngejuk tur
ngulung aji tikeh tur ngentungang ka pasihe.
Kacarita buin manine Pan Bekung memencar di
pasihe ento. Uling semengan nganti linsir sanje
memencar tusing maan be naang aukud.
Ngentungan pencar tanggun duri, pencare
marase baat, mare penekanga bakatange tikeh.
Buin Pan Bekung mulang pencar buin bakatange
tikehe ane busan. Gedeg basang Pan Bekunge,
laut tikehe abane menek tur kagagah. Makesiab
Pan Bekung ningalin jadma berag pesan. Pan
Bekung enggalang ngajak anake ento
kepondokne. Teked dipondokne pretenina teken
Men Bekung. Sewai-wai gaenange bubuh,
uligange boreh. Dadosne sayan wai sayan misi
awakne I Grantang. Dadi kendel Pan Bekung ajak
Men Bekung iaan unduk panak truna tur bangus.
Di subane I Grantang seger ditu lantas I Grantang
ngae tetaneman. Megenepan pesan bungane
tanema. Disubane bungane pada kembang, I
Grantang ngalap bungane ento tur adepa teken
Men Bekung ka peken. Sadinadina saja geginane I
Grantang metik bunga lan Men Bekung ngadep.
Kacarita ane jani ada wong jero uli puri Kediri
lakar meli bunga. Makejang bungane Men Bekung
belina baan wong jerone ento. Disubane suud
mablanja lantas wong jerone ento ka puri
ngaturang bunga. Bungane ane kaaturang
katerima olih Ida Raden Dewi. Mara kearasan oleh
Raden Dewi dadi merawat rawat anak bagus
dibungane.
Eling lantas Ida teken I Grantang anak bagus ane
ngamatiang I Benaru. Ida Raden Dewi raris
metaken teken wong jerone. “Eh Bibi bibi Sari
dija nyai meli bungane ene?”buin mani ka pasar
apang kacunduk teken dagang bungane ene.”
Manine kairing Ida Raden Dewi lunga,
matumbasan ka pasar.Gelisang carita raris
kapanggih Men Bekung nyuun kranjang misi
bunga mewarna warni. Raden Dewi raris
nampekin. Kagiat Raden Dewi nyingak bungkung
mas masoca mirah ane anggone teken Men
Bekung. Bungkunge ento wantah druwen Ida Sang
Prabhu lingsir, ane kapicayang teken I Grantang.
Ngaksi kawentenane punika, raris Raden Dewi
ngandika teken Men Bekung. “Uduh Meme,
titiang matakon, dija umah memene?’ Ajak gelah
melali kema ka umah Memene apang gelah
nawang. ” Gelisang carita Ida Raden Dewi sampun
neked di pondok Men Bekung. Pan Bekung
kemeg-megan sinambi ngadap kasor saha
nyambang sapangrauh Ida Raden Dewi. Ningeh
Bapane makalukang tur epot laut I Grantang
nyagjag. Ditu lantas I Grantang matemu teken
Raden Dewi. Rikanjekan pinika Ida Raden Dewi
nyagjag tur mlekur I Grantang sinambi nangis
masasambatan, “Aduh Beli mgudal las beli
ngutiang tiang. Ngudiang beli tusing ka puri
tangkil ring Ida Sang Prabhu.” Sasampune wenten
ketel wacanan Ida Raden Dewi raris I Grantang
nyawis tur matur dabdab alon, ngaturan
parindikan pajalan sane sampun lintang.
Kacaritanyang mangkin I Grantang sareng Ida
Raden Dewi suba neked di puri. Sang Prabhu
maweweh meweh ledang kayun Idane nyingak
putrane anut masanding ajaka I Grantang.
Kacaritayang mangkin I Cupak katundung uli puri.
I Grantang mangkin kaadegang agung ring puri.
Sasukat I Grantang madeg agung, jagate gemuh
kerta raharja. Panjake sami pada girang pakedek
pakenyung duaning suud ngayahin raja buduh.

Sumber : http://bliyanbelog.blogspot.co.id/.../cupak-teken...



Asal Mula Bukit Catu Cerita Rakyat dari Bali




Alkisah di pedalaman Pulau Bali, terdapat sebuah
desa yang subur dan makmur. Sawah dan
ladangnya selalu memberikan panen yang
berlimpah. Di desa tersebut tinggal seorang
petani bernama Pak Jurna dan istrinya. Mereka
menginginkan hasil panen padinya lebih banyak
dari pada hasil panen sebelumnya. "Hem,
sebaiknya pada musim tanam padi sekarang ini
kita berkaul," usul Pak Jurna pada istrinya.
"Berkaul apa, pak?" sahut Bu Jurna. "Begini, jika
hasil panen padi nanti meningkat kita buat
sebuah tumpeng nasi besar, ujar Pak Jurna
penuh harap. Ibu Jurna setuju.
Ternyata hasil panen padi Pak Jurna meningkat.
Sesuai dengan kaul yang telah diucapkan, lantas
Pak Jurna dan istrinya membuat sebuah tumpeng
nasi besar. Selain itu diadakan pesta makan dan
minum. Namun Pak Jurna dan istrinya belum
puas dengan hasil panen yang mereka peroleh.
Mereka ingin berkaul lagi dimusim padi
berikutnya. "Sekarang kita berkaul lagi. Jika hasil
panen padi nanti lebih meningkat, kita akan
membuat tiga tumpeng nasi besar-besar," ujar
Pak Jurna yang didukung istrinya. Mereka pun
ingin mengadakan pesta yang lebih meriah
daripada pesta sebelumnya.
Ternyata benar-benar terjadi. Hasil panen padi
lebih meningkat lagi. Pak Jurna dan istrinya
segera melaksanakan kaulnya. Sebagian sisa
panen dibelikan hewan ternak oleh Pak Jurna.
Tapi mereka masih belum puas. Pak Jurna dan
istrinya berkaul lagi akan membuat lima tumpeng
besar jika hasil panen dan ternaknya menjadi
lebih banyak. Panen berikutnya melimpah ruah
dan ternaknya semakin banyak. "Suatu anugerah
dari Sang Dewata, apa yang kita mohon
berhasil," ucap Pak Jurna datar.
Di suatu pagi yang cerah, Pak Juran pergi ke
sawah. Sewaktu tiba di pinggir lahan persawahan,
ia melihat sesuatu yang aneh. "Onggokan tanah
sebesar catu?" tanyanya dalam hati. "Perasaanku
onggokan tanah ini kemarin belum ada," gumam
pak Juran sambil mengingat-ingat. Catu adalah
alat penakar beras dari tempurung kelapa.
Setelah mengamati onggokan tanah itu, pak
Jurna segera melanjutkan perjalanan mengelilingi
sawahnya. Setelah itu, ia pulang ke rumah.
Setibanya di rumah, pak Jurna bercerita pada
istrinya tentang apa yang dilihatnya tadi. Ia
segera mengusulkan agar membuat catu nasi
seperti yang dilihat di sawah. Ibu Jurna
mendukung rencana suaminya.





"Begini, pak. Kita buat beberapa catu nasi.
Dengan begitu, panenan kita akan berlimpah
ruah, sehingga dapat melebihi panenan orang
lain," usul Bu Jurna.
Hasil panen berlimpah ruah. Lumbung padi penuh.
Para tetangga Pak Jurna takjub melihat hasil
panen yang tiada bandingnya itu. "Pak Jurna itu
petani ulung," kata seorang lelaki setengah baya
kepada teman-temannya. "Bukan petani ulung
tetapi petani beruntung," timpal salah satu
temannya sambil tersenyum. Pak Jurna dan
istrinya membuat beberapa catu nasi. Pesta pora
segera dilaksanakan sangat meriah. Beberapa
catu nasi segera dibawa ke tempat sebuah catu
yang berupa onggokan tanah berada. Namun, Pak
Jurna sangat terkejut melihat catu tersebut
bertambah besar.
"Baik, aku akan membuat catu nasi seperti catu
tanah yang semakin besar ini," tekad Pak Jurna
bernada sombong. Pak Jurna segera pulang ke
rumah dan memerintahkan istrinya agar membuat
sebuah catu nasi yang lebih besar.
Sebuah catu nasi yang dimaksud telah siap
dibawa ke sawah. Sambil bersenandung dan
diiringi gemerciknya air sawah, Pak Jurna
membawa catu nasi besar. Namun setelah tiba
ditempat, Pak Jurna terperanjat.
"Astaga! Catu semakin besar dan tinggi!"
pekiknya. "Tak apalah. Aku masih mempunyai
simpanan beras yang dapat dibuat sebesar catu
ini," ujar Pak Jurna tinggi hati. Begitulah yang
terjadi. Setiap Pak Jurna membuat catu nasi lebih
besar, onggokan tanah yang berupa catu
bertambah besar dan semakin tinggi. Lama
kelamaan catu tanah tersebut menjadi sebuah
bukit.
Pak Jurna dan istrinya pasrah. Mereka sudah
tidak sanggup lagi membuat catu nasi. Lantas
apa yang terjadi? Pak Jurna jatuh miskin karena
ulah dan kesombongannya sendiri. Akhirnya,
onggokan tanah yang telah berubah menjadi
bukit itu dinamai Bukit Catu.
Moral : Bersyukurlah atas segala sesuatu yang
telah diberikan Yang Maha Kuasa. Jangan terlalu
rakus dan sombong.

Sumber : http://folktalesnusantara.blogspot.co.id/.../asal-mula...